Stanowisko Zarządu Stowarzyszenia „Metropolia Warszawa” w sprawie skutków finansowych przepisów podatkowych programu „Polski Ład” dla jednostek samorządu terytorialnego
W dniu 30 lipca 2021 roku Zarząd Stowarzyszenia „Metropolia Warszawa” przyjął stanowisko w sprawie skutków finansowych przepisów podatkowych programu „Polski Ład” dla jednostek samorządu terytorialnego.
Stanowisko Zarządu Stowarzyszenia „Metropolia Warszawa”
w sprawie skutków finansowych przepisów podatkowych programu „Polski Ład” dla jednostek samorządu terytorialnego
W odpowiedzi na skierowanie do konsultacji projektu przepisów podatkowych programu Polski Ład, jako członkowie Stowarzyszenia „Metropolia Warszawa”, gromadzącego przedstawicieli
36 samorządów z Regionu Warszawskiego Stołecznego, przedstawiamy następujące stanowisko.
Z zadowoleniem przyjmujemy przedstawione w ramach założeń programu „Polski Ład” korzystne dla naszych mieszkańców zmiany w zakresie systemu podatkowego, jednakże wyrażamy głębokie zaniepokojenie konsekwencjami zaprezentowanych rozwiązań dla jednostek samorządu terytorialnego. Projekt ustawy zakłada negatywny skutek dla JST sięgający 145 mld zł do 2031 r. (rocznie ponad 15 mld zł), podważając możliwości pełnego finansowania kluczowych zadań bieżących samorządów. Opiniujemy projekt jednoznacznie negatywnie z uwagi na negatywne skutki dla JST.
Mechanizmy finansowe, zawarte w propozycji programu ”Polski Ład”, mogą zrujnować finanse samorządów, dramatycznie obniżając ich wpływy budżetowe. Podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł oraz podwyższenie progu podatkowego z 85 tys. zł do 120 tys. zł spowoduje znaczne zmniejszenie dochodów bieżących z podatku PIT w budżetach metropolitalnych wspólnot lokalnych. Szacuje się, że w efekcie zmian gminy metropolii warszawskiej stracą ponad 2,3 mld zł. Dodatkowo straty samorządów szczebla powiatowego wyniosą ponad 170 mln zł. Oznaczać to będzie dla jednostek samorządu terytorialnego ograniczenie wydatków bieżących i wszystkich zadań nieobligatoryjnych takich jak dofinansowanie kultury, sportu i promocji, organizacji pozarządowych oraz wielu innych, nieobowiązkowych, lecz istotnych dla mieszkańców zadań. Ograniczone zostaną zajęcia edukacyjne
i ważne dla poszczególnych ośrodków programy. Redukcji ulegną wydatki remontowe oraz bieżące, takie jak sprzątanie, odśnieżanie, obsługa mieszkańców, oświetlenie ulic i inne usługi.
Według założeń „Polskiego Ładu”, ubytek dochodów z udziałów w PIT ma rekompensować nowo tworzona subwencja rozwojowa. Jej wielkość, mechanizmy naliczania oraz reguły wydatkowania ciągle nie zostały opublikowane.
W związku z powyższym, jedynym rozsądnym rozwiązaniem jest rekompensata ubytku dochodów samorządów z wpływów w podatku PIT. Mając na uwadze dążenie do pełnej realizacji ustawowych zadań jednostek samorządu terytorialnego, a tym samym zapewnienie mieszkańcom naszych gmin warunków życia i rozwoju na co najmniej niepogorszonym poziomie, konieczne jest wprowadzenie rekompensaty wyrównującej ubytek dochodów poprzez zwiększenie udziału JST w dochodzie
z podatku dochodowego od osób fizycznych o 18,34 punktu procentowego, w tym dla:
Gmin: wzrost udziału o 14,00 p.p., tj. z 38,23% do 52,23%
Powiatów: wzrost udziału o 3,75 p.p., tj. z 10,25% do 14,00%
Zwiększenie udziału PIT niwelujące radykalny spadek dochodów bieżących JST jest warunkiem koniecznym do pozytywnego zaopiniowania projektu zmian.
Mamy nadzieję, że propozycja samorządów wprowadzenia rekompensaty z tytułu ubytku dochodów, pozwoli na wspólną, wraz ze stroną rządową, pracę nad rozwojem kraju i wspólnym dobrem mieszkańców, na czym zależy tak stronie samorządowej, jak i rządowej.