Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych na lata 2021-2027+

 

W perspektywie unijnej 2014-2020 jednym z instrumentów realizujących podejście terytorialne we wspieraniu rozwoju społeczno-gospodarczego były Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (dalej: ZIT). W Polsce zdecydowano się skierować tę pomoc do obszarów funkcjonalnych wszystkich miast wojewódzkich w ramach regionalnych programów operacyjnych. W województwie mazowieckim ZIT objęto Warszawski Obszar Funkcjonalny (Warszawa i 39 okolicznych gmin, dalej: WOF).

Uzyskane rezultaty pod postacią 198 efektywnie realizowanych projektów, w ramach których zgodnie z umowami o dofinansowanie podpisanymi do dnia 28.02.2023 r. planowane jest:

• wybudowanie lub przebudowanie 482,77 km dróg dla rowerów,
• wybudowanie 63 obiektów „Parkuj i jedź” dysponujących w sumie ok. 6 tys. miejsc postojowych,
• stworzenie 277 e-usług,
• stworzenie 2 509 nowych miejsc opieki nad dziećmi do lat 3,
• objęcie wsparciem w zakresie rozwijania kompetencji kluczowych ok. 26,5 tys. uczniów oraz wsparciem w programie 661 nauczycieli,
• objęcie wsparciem w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego 281 szkół i placówek,

a także zbudowana sieć współpracy międzygminnej spowodowały, że w obecnym okresie programowania również planowane jest wdrażanie tego instrumentu.

Taką możliwość dają art. 28-30 rozporządzenia ogólnego 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r., co znalazło odzwierciedlenie w zapisach zatwierdzonej przez Komisję Europejską Umowy Partnerstwa (dalej: UP). W UP wskazano, że:

„Istotą ZIT w perspektywie 2021-2027 jest realizacja projektów zintegrowanych przyczyniających się do rozwiązywania wspólnych problemów i skoordynowanego zaspakajania potrzeb obszaru objętego ZIT. W tym celu opracowywane będą strategie rozwoju ponadlokalnego i Strategie ZIT.” (s. 241-242).

W UP zostały określone: warunki realizacji ZIT, przygotowanie i przyjęcie Strategii ZIT, możliwości finansowania oraz wstępny zakres tematyczny ZIT (przy czym ostateczny zakres tematyczny ZIT wskażą IZ, po konsultacji ze Związkiem ZIT przygotowującym Strategię).

Zapisy UP znalazły swoje odzwierciedlenie w art. 34 ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 z dnia 28 kwietnia 2022 r. (tzw. ustawa wdrożeniowa), który określa ramy prawne realizacji instrumentu.

Mimo braku ostatecznych wersji UP i ustawy wdrożeniowej, a jedynie wstępnych warunków realizacji ZIT, Walne Zgromadzanie Członków Stowarzyszenia „Metropolia Warszawa” w dniu 23 września 2021 r. podjęło uchwałę w sprawie rozpoczęcia prac nad przygotowaniem Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla metropolii warszawskiej 2021-2027+, zaś 15 lutego 2022 r. uchwałę w sprawie upoważnienia m.st. Warszawy do reprezentowania Stowarzyszenia w pracach dotyczących Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla metropolii warszawskiej 2021-2027+ przed organami administracji publicznej i innymi podmiotami.