Strategia rozwoju metropolii warszawskiej do 2040 roku
W 2014 r. opracowana została Strategia Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy do 2030 roku. Strategia ma charakter ponadlokalny, jednak swoim zasięgiem nie obejmuje w pełni obecnych granic metropolii warszawskiej. W regionie bowiem zaszły istotne zmiany, które skłaniają do weryfikacji obowiązującego wciąż dokumentu.
Od lat, 40 gmin Obszaru Metropolitalnego Warszawy współpracuje ze sobą w kluczowych kwestiach związanych z rozwojem gospodarczym i społecznym lokalnych wspólnot. Dzięki temu wspólnie realizowane są projekty finansowane z funduszy UE w ramach perspektywy finansowej na lata 2014-2020, czyli Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT). Ich celem jest niwelowanie problemów o skali ponadlokalnej oraz wykorzystanie potencjału aglomeracyjnego, zarówno w zakresie infrastrukturalnym (trasy rowerowe, parkingi P+R), jak i gospodarczo-społecznym (e-usługi publiczne, edukacja dzieci i młodzieży, tworzenie miejsc opieki nad dziećmi do lat 3). Instrument ZIT będzie również stosowany w obecnej perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027, jednak będzie obejmował większy obszar niż dotychczas.
Region warszawski stołeczny (RWS) został wskazany w „Strategii rozwoju województwa mazowieckiego 2030+. Innowacyjne Mazowsze” jako miejski obszar funkcjonalny Warszawy. Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. podziałem statystycznym NUTS2, metropolię warszawską tworzy Warszawa, 9 powiatów (grodziski, legionowski, miński, nowodworski, otwocki, piaseczyński, pruszkowski, warszawski zachodni i wołomiński) oraz gminy w nich zlokalizowane – w sumie 79 JST. Jest to obszar o powierzchni 6 tys. km2, zamieszkały przez ponad 3 mln osób. Dwukrotne powiększenie dotychczasowego obszaru współpracy w ramach metropolii warszawskiej przekłada się na konieczność wypracowania nowego modelu działania pomiędzy dotychczas współpracującymi jednostkami samorządu terytorialnego a jego nowymi członkami. W efekcie konieczne jest przedefiniowanie dotychczasowych założeń i celów rozwoju regionu.
Zgodnie z zapisami tzw. ustawy wdrożeniowej oraz projektu dokumentu „Fundusze Europejskie dla Mazowsza 2021-2027” realizację instrumentu ZIT na obszarze RWS w nowej perspektywie warunkuje opracowanie poniższych dokumentów:
- przygotowanie w pierwszej kolejności tzw. Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, a następnie – w terminie do końca 2025 r. – Strategii rozwoju ponadlokalnego metropolii warszawskiej;
- dodatkowo, w związku z osobnymi wymogami Komisji Europejskiej – projekty dot. zrównoważonego sposobu przemieszczania się, oparte na transporcie zbiorowym i aktywnej mobilności, będą warunkowane przygotowaniem i przyjęciem tzw. Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla metropolii warszawskiej (dokument jest w trakcie realizacji, jego zakończenie planowane jest w 2023 r.).
Obecnie rozpoczęły się prace nad przygotowaniem głównego dokumentu, którym jest Strategia rozwoju metropolii warszawskiej do 2040 roku. Nowa Strategia będzie spełniała kryteria strategii rozwoju ponadlokalnego, a jednocześnie będzie stanowiła odpowiedź samorządów lokalnych na zmieniające się uwarunkowania zewnętrzne. Dokument określi obszary współpracy jednostek samorządu terytorialnego, dzięki którym będą mogły one działać sprawniej i bardziej efektywnie. Będzie to rodzaj „umowy” akceptowanych przez wszystkie strony kierunków rozwoju metropolii warszawskiej.
Kluczowe jest by w proces tworzenia dokumentu były zaangażowane wszystkie samorządy regionu warszawskiego stołecznego, wspólnoty lokalne, a przede wszystkim sami mieszkańcy, bo to dla nich przygotowywana jest Strategia. Dlatego na każdym etapie planowanych prac będzie on podlegał konsultacją społecznym, by jak najlepiej odpowiedzieć na potrzeby różnych grup społecznych. Ostateczna wersja dokumentu powstanie do końca 2025 r. Za jej przygotowanie i przyjęcie jest odpowiedzialne Stowarzyszenie „Metropolia Warszawa”.
Więcej:
Nabór na ekspertów tematycznych oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych
Cele rozwoju i kierunki działań